Phân biệt sự khác nhau giữa các viêm gan A, B, C, D, E

Bệnh viêm gan là một trong những bệnh thường gặp và phổ biến nhất Việt Nam. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến viêm gan và trong đó có viêm gan do virus. Các loại viêm gan do virus thường gặp như viêm gan A, B, C, D, E. Việc hiểu rõ sự khác biệt giữa các loại viêm gan A, B, C, D và E không chỉ giúp bạn nhận biết được triệu chứng mà còn hỗ trợ trong việc phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Mỗi loại viêm gan sẽ có những đặc điểm riêng về độ nguy hiểm, đường lây truyền. 

Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp thông tin chi tiết về từng loại viêm gan virus để bạn phân biệt và hiểu rõ hơn về chúng để bảo vệ sức khỏe cá nhân và cộng đồng.

PHÂN BIỆT SỰ KHÁC NHAU GIỮA CÁC VIÊM GAN DO VIRUS (A, B, C, D VÀ E) GÂY RA

Viêm gan do virus là nguyên nhân phổ biến nhất, bao gồm viêm gan virus A, B, C, D, và E. Mỗi loại virus có cách lây lan và ảnh hưởng khác nhau. Chiếm tỷ lệ mắc bệnh cao nhất là viêm gan virus B và C có khả năng lây lan qua đường máu và quan hệ tình dục, trong khi viêm gan virus A và E lây lan qua đường tiêu hóa. Viêm gan D là loại viêm gan chỉ có thể xảy ra ở những người đã nhiễm viêm gan virus B. Viêm gan do virus gây ra ảnh hưởng quan trọng về gan như viêm gan, xơ gan và ung thư gan nêu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Viêm gan virus A

Viêm gan A là bệnh do virus HAV gây ra, thường ở dạng cấp tính và hiếm khi chuyển thành mạn tính. Đây là loại viêm gan phổ biến thường xuất hiện ở các khu vực có điều kiện vệ sinh kém.

• Đường lây truyền: Viêm gan A  lây qua thực phẩm hoặc nước uống nhiễm bẩn, truyền từ người sang người qua đường phân miệng, rất hiếm qua đường máu.
• Triệu chứng: Sốt nhẹ, mệt mỏi, buồn nôn, vàng da, nước tiểu sẫm màu, đầy bụng, chán ăn. Các triệu chứng thường kéo dài vài tuần và tự khỏi.
• Phòng ngừa: Tiêm vắc-xin viêm gan A, rửa tay thường xuyên, đảm bảo vệ sinh thực phẩm và nguồn nước.
• Điều trị: Không cần điều trị đặc hiệu, nghỉ ngơi, bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng và uống đủ nước là đủ để cơ thể tự hồi phục.

Bệnh viêm gan virus A

Viêm gan virus B

Viêm gan B do virus HBV gây ra là một trong những loại viêm gan nguy hiểm nhất vì có thể tiến triển thành mạn tính, dẫn đến xơ gan hoặc ung thư gan. Với khả năng lây truyền nhanh chóng khi tiếp xúc với máu hoặc dịch tiết của người bệnh. Theo ghi nhận, viêm ganB là một trong những loại bệnh nguy hiểm và phổ biến nhất ở thế giới nói chung và người dân Việt Nam nói riêng.

• Đường lây truyền: Lây qua máu (dùng chung kim tiêm, truyền máu không an toàn), dịch tiết từ cơ thể, quan hệ tình dục không an toàn hoặc từ mẹ sang con khi sinh.
• Triệu chứng viêm gan: Vàng da, đau bụng, mệt mỏi, rối loạn tiêu hóa, sụt cân, sốt nhẹ, nhiều trường hợp không có triệu chứng rõ ràng khiến bệnh dễ bị bỏ qua.
• Phòng ngừa: Tiêm vắc-xin viêm gan B, sử dụng biện pháp an toàn khi quan hệ, kiểm tra máu định kỳ.
• Điều trị: Nếu mạn tính, cần dùng thuốc kháng virus như tenofovir hoặc entecavir, kết hợp theo dõi y tế thường xuyên.

Bệnh viêm gan virus B

Viêm gan virus C

Viêm gan C do virus HCV gây ra, thường gây ra nhiễm trùng mạn tính, thậm chí diễn tiến thành xơ gan, ung thư gan…  Viêm gan C có thể xuất hiện dưới tình trạng cấp tính hoặc mạn tính. 

• Đường lây truyền: Chủ yếu qua máu, như dùng chung kim tiêm, truyền máu không an toàn, hoặc các thủ thuật y tế không đảm bảo vệ sinh.
• Triệu chứng viêm gan: đau bụng thường ở ¼ bụng trên, mệt mỏi, sốt nhẹ, nước tiểu sẫm màu, buồn nôn.
• Phòng ngừa: Hiện chưa có vắc-xin, cần tránh dùng chung kim tiêm, kiểm tra máu định kỳ và đảm bảo an toàn trong các thủ thuật y tế.
• Điều trị: Hiện không có vắc xin phòng ngừa, tuy nhiên, khuyến nghị mỗi người nên tiêm vắc-xin phòng ngừa viêm gan A và B để tránh tình trạng bệnh viêm gan C trở nên trầm trọng hơn. Sử dụng thuốc kháng viêm virus hoặc ghép gan nếu gan bị tổn thương nghiêm trọng.

Bệnh viêm gan virus C

Viêm gan virus D

Viêm gan D do virus HDV gây ra, là loại virus có thể nhân lên và lây lan khi có sự hiện diện của virus viêm gan B. Bệnh lý này có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng, dẫn đến tổn thương gan. Được chia ra hai hướng chính: Viêm gan D cấp tính và viêm gan D mạn tính.

• Đường lây truyền: Con đường lây truyền tương tự viêm gan B (qua máu, quan hệ tình dục, từ mẹ sang con).
• Triệu chứng viêm gan: Vàng da, đau bụng, sốt, phân có màu nhạt hoặc xám, chán ăn, nước tiểu sẫm màu, ngứa.
• Phòng ngừa: Hạn chế uống rượu bia, không nên ăn nhiều các thực phẩm chế biến sẵn bên ngoài, không sử dụng chung vật dụng cá nhân với người khác, biện pháp an toàn khi quan hệ, không tái chế sử dụng lại kim tiêm, kiểm tra sức khỏe định kỳ.
• Điều trị: Tiêm Pegylat interferon alpha giúp hệ thống miễn dịch chống lại nhiễm trùng sử dụng trong vòng 48 tuần. Sử dụng thuốc kháng virus Bulevirtide để điều trị viêm gan D và ghép gan nếu gan bị tổn thương nghiêm trọng.

Bệnh viêm gan virus D

Viêm gan virus E

Viêm gan E do virus HEV gây ra, là loại viêm gan cấp tính, thường lây truyền từ người sang người bằng đường phân - miệng, các khu vực có vệ sinh kém. Theo số liệu từ WHO, cho thấy có khoảng 20 triệu ca mắc bệnh mỗi năm và có khoảng 3,3 triệu nhiễm có triệu chứng.

• Đường lây truyền: Lây truyền qua đường phân-miệng, qua thực phẩm hoặc nước uống bị ô nhiễm. Một số trường hợp hiếm gặp như lây từ mẹ sang con, ăn các thức ăn có nhiễm virus như thịt lợn, hươu,...
• Triệu chứng viêm gan: Vàng da và mắt, đau bụng, buồn nôn, mệt mỏi, chán ăn, sốt, tăng men gan, đau các khớp, ngứa toàn thân
• Phòng ngừa: Tiêm vắc xin phòng ngừa, cần đảm bảo vệ sinh thực phẩm, nước sạch, rửa tay thường xuyên.
• Điều trị: Nghỉ ngơi, chăm sóc hỗ trợ, hiếm khi cần điều trị đặc hiệu.

Bệnh viêm gan virus E

Xem thêm thông tin chi tiết>>> Điều Trị Bệnh Viêm Gan Như Thế Nào?

Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Viêm gan là một bệnh nguy hiểm có thể tiến triển âm thầm mà không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Việc nhận biết sớm qua các triệu chứng sẽ giúp bạn phòng ngừa được hậu quả sau này. Hãy đi bác sĩ ngay nếu như bạn có những dấu hiệu sau:

• Vàng da hoặc mắt.
• Mệt mỏi kéo dài, không rõ nguyên nhân.
• Đau tức hoặc cảm giác nặng vùng bụng bên phải (vùng gan).
• Nước tiểu sẫm màu hoặc phân nhạt màu.
• Buồn nôn, chán ăn và sút cân 
• Ngứa da toàn thân 

Xét nghiệm máu là cách tốt nhất để phát hiện sớm viêm gan virus, đặc biệt với viêm gan B và C, triệu chứng ban đầu thường rất kín đáo hoặc hoàn toàn không biểu hiện ra ngoài. Nếu bạn có nguy cơ phơi nhiễm (tiếp xúc với máu nhiễm bệnh, quan hệ tình dục không an toàn), hãy tư vấn y tế ngay lập tức.

Kết luận

Viêm gan do virus A, B, C, D và E có những đặc điểm riêng biệt về đường lây truyền, mức độ nguy hiểm, cách phòng ngừa và điều trị. Trong khi viêm gan A và E thường tự khỏi và ít gây biến chứng, thì ngược lại viêm gan B, C và D có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như xơ gan và ung thư gan. Việc hiểu rõ và nắm vững các thông tin về sự khác biệt giữa các loại virus này sẽ giúp bạn chủ động phòng ngừa và bảo vệ sức khỏe.

Hãy bảo vệ lá gan của bạn ngay hôm nay bằng cách tìm hiểu và thực hành các biện pháp phòng ngừa viêm gan virus! Tiêm vắc-xin, duy trì vệ sinh cá nhân, và kiểm tra sức khỏe định kỳ là những bước đơn giản nhưng hiệu quả để giữ cho lá gan khỏe mạnh.