Bệnh viêm gan là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Bệnh viêm gan là một trong những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng phổ biến nhất hiện nay. Đây là tình trạng viêm nhiễm tại gan, làm suy giảm chức năng của các cơ quan quan trọng. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, viêm gan có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như xơ gan hoặc ung thư gan. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp đầy đủ thông tin chi tiết về bệnh viêm gan là gì, nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị hiệu quả và biện pháp phòng ngừa để giúp bạn bảo vệ sức khỏe.

Viêm gan là gì?

Viêm gan là tình trạng viêm nhiễm do virus viêm gan gây ra. Viêm gan thường không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu, thường do virus, rượu bia, thuốc, hoặc các yếu tố tự miễn gây ra.  Gan là cơ quan nội tạng lớn nhất trong cơ thể, chịu trách nhiệm chuyển hóa chất dinh dưỡng, lọc độc tố và sản xuất mật để tiêu hóa thức ăn. Theo các chuyên gia, có 5 loại virus gây viêm gan là A, B, C, D và E. Mỗi loại có tính chất và khả năng gây bệnh khác nhau, do đó các triệu chứng và phương pháp điều trị của viêm gan rất đa dạng.

Phân biệt bệnh viêm gan 

Viêm gan được phân chia ra hai loại như sau:

1. Viêm gan cấp tính

• Khởi phát nhanh, thường kéo dài dưới 6 tháng.
• Triệu chứng rõ ràng: Sốt, vàng da, mệt mỏi.
• Một số trường hợp (như viêm gan A) có thể tự khỏi mà không cần điều trị đặc hiệu.

Bệnh viêm gan cấp tính

2. Viêm gan mạn tính

• Tiến triển chậm, kéo dài trên 6 tháng, nguy cơ dẫn đến xơ gan, suy gan và ung thư gan
• Bệnh thường không phát hiện trong giai đạn đầu, chỉ khi phát hiện qua các xét nghiệm sàng lọc trong phòng thí nghiệm
• Trong giai đoạn tiến triển thường gây ra triệu chứng toàn thân tương tự như viêm gan cấp tính, buồn nôn, mệt mỏi
• Viêm gan B và C là nguyên nhân chính gây viêm gan mạn tính.

Bệnh viêm gan mạn tính 

Nguyên nhân gây ra bệnh viêm gan

 Bệnh viêm gan có thể xuất phát từ các nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

1. Viêm gan do virus

• Viêm gan A: Lây qua thực phẩm hoặc nước nhiễm bẩn, thường gặp ở khu vực vệ sinh kém. Đặc biệt, bệnh này dễ lây nhiễm ở trẻ em nhưng ít gây tổn thương gan và thường tự khỏi hoàn toàn trong vòng sáu tháng.
• Viêm gan B: Lây qua máu, kim tiêm, quan hệ tình dục không an toàn, từ mẹ sang con. Đây là một trong những trường hợp dẫn đến tổn thương gan lâu dài, xơ gan và ung thư gan khi mang visus này nhiều năm liền.
• Viêm gan C: Chủ yếu lây qua máu hoặc từ mẹ sang con, thường liên quan đến dùng chung kim tiêm. Nếu không điều trị kịp thời sẽ dẫn đến xơ gan và ung thư gan.
• Viêm gan D: Chỉ xảy ra ở những người đã nhiễm viêm gan B.
• Viêm gan E: Lây qua đường tiêu hóa, phổ biến ở các nước đang phát triển như Châu Phi, Châu Á và Nam Mỹ.

2. Nguyên nhân không do virus

• Rượu bia: Tiêu thụ rượu bia quá mức dẫn đến gan nhiễm mỡ và xơ gan.
• Thuốc và hóa chất: Một số loại thuốc hoặc chất độc (như paracetamol liều cao) có thể gây tổn thương gan.
• Bệnh tự miễn: Hệ miễn dịch tấn công nhầm tế bào gan, gây viêm gan tự miễn.
• Rối loạn chuyển hóa: Gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) có thể tiến triển thành viêm gan.

3. Yếu tố nguy cơ

• Tiếp xúc với máu hoặc dịch cơ thể nhiễm bệnh.
• Sống ở khu vực có tỷ lệ viêm gan cao.
• Lối sống không lành mạnh: Uống rượu bia nhiều, ăn uống thiếu khoa học.

Những nguyên nhân gây ra bệnh gan

Xem thêm>>> Top 10 Dấu Hiệu Nhận Biết Sớm Bệnh Viêm Gan

Triệu chứng của bệnh viêm gan

Triệu chứng viêm gan có thể khác nhau tùy thuộc vào loại và mức độ bệnh. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm: Mệt mỏi, vàng da/vàng mắt, đau bụng, buồn nôn, nước tiểu sẫm màu và phân nhạt màu.

Viêm gan có nguy hiểm không?

Viêm gan có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời:

• Suy gan: Gan mất khả năng hoạt động, đe dọa tính mạng.
• Xơ gan: Mô gan bị thay thế bởi mô sẹo, làm suy giảm chức năng gan.
• Ung thư gan: Đặc biệt phổ biến ở những người mắc viêm gan B hoặc C mạn tính.

Viêm gan có lây không?

Một số loại viêm gan lây nhiễm, tùy thuộc vào nguyên nhân:

• Sử dụng các loại thuốc hây hại cho gan.
• Lây nhiễm từ mẹ sang con.
• Quan hệ tình dục không an toàn.
• Dùng chung các vật dụng cá nhân với người bệnh như: khăn, bàn chải đánh răng,...
• Sử dụng nguồn nước không đảm bảo an toàn để nấu hoặc ăn uống.
• Sử dụng chung kim tiêm, xăm hình hay xỏ lỗ tai ở các địa điểm không uy tín. 
• Hay ăn uống thức ăn ngoài lề đường, hàng quán không đảm bảo vệ sinh an toàn.

Biện pháp phòng ngừa lây nhiễm

• Tiêm vắc-xin ngừa viêm gan A và B để bảo vệ gan.
• Sử dụng biện pháp an toàn khi quan hệ.
• Tuyệt đối không dùng chung kim tiêm hoặc vật dụng cá nhân (dao cạo, bàn chải).
• Chế độ ăn uống đảm bảo vệ sinh.

Chuẩn đoán bệnh viêm gan

Để chẩn đoán bệnh về viêm gan, bác sĩ thường sử dụng các phương pháp sau:

• Xét nghiệm máu: Kiểm tra men gan (ALT, AST), kháng thể virus (anti-HAV, HBsAg, anti-HCV).
• Siêu âm gan: Đánh giá cấu trúc và kích thước gan.
• Sinh thiết gan: Xác định mức độ tổn thương gan (hiếm khi cần thiết).
• Xét nghiệm PCR: Phát hiện DNA/RNA của virus để xác định loại viêm gan.

Phương pháp điều trị viêm gan hiệu quả

Dưới đây là các phương pháp điều trị viêm gan hiệu quả

1.Điều trị theo loại viêm gan

• Viêm gan A: Nghỉ ngơi, bổ sung dinh dưỡng, hỗ trợ triệu chứng. Bệnh thường tự khỏi.
• Viêm gan B: Thuốc kháng virus (như tenofovir, entecavir) để kiểm soát virus.
• Viêm gan C: Thuốc kháng virus tác động trực tiếp (DAA) có tỷ lệ chữa khỏi trên 95%.
• Viêm gan do rượu: Ngừng uống rượu bia, thay đổi lối sống lành mạnh, dùng thuốc hỗ trợ gan.
• Viêm gan tự miễn: Sử dụng corticosteroid hoặc thuốc ức chế miễn dịch.

2. Chăm sóc tại nhà

• Ăn uống lành mạnh: Tăng cường rau xanh, trái cây, hạn chế đồ chiên xào.
• Tránh rượu bia và thuốc lá.
• Nghỉ ngơi đầy đủ, tránh căng thẳng.
• Theo dõi y tế định kỳ để kiểm tra chức năng gan.

Phương pháp điều trị viêm gan hiệu quả 

Viêm gan sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Chính vì thế, nên tiêm phòng vắc-xin để phòng ngừa và thay đổi lối sống lành mạnh. Đặc biệt, kiếm tra sức khỏe nếu như nghi ngờ hoặc xuất hiện các triệu chứng có liên quan để điều trị kịp thời.

Xem thêm thông tin chi tiết: Cập nhật phương pháp điều trị bệnh gan

 Phòng ngừa bệnh viêm gan 

 Phòng ngừa viêm gan là cách hiệu quả nhất để bảo vệ sức khỏe gan. Dưới đây là một số biện pháp quan trọng:

•  Tiêm vắc-xin: Vắc-xin viêm gan A và B an toàn, hiệu quả, đặc biệt cho trẻ em và người có nguy cơ cao.
•  Vệ sinh cá nhân: Rửa tay trước khi ăn, đảm bảo thực phẩm và nước sạch.
•  Lối sống lành mạnh: Hạn chế rượu bia, duy trì cân nặng hợp lý, tập thể dục thường xuyên.
•  Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Phát hiện sớm các vấn đề về gan thông qua xét nghiệm máu và siêu âm.

Phòng ngừa bệnh viêm gan 

Kết luận

Bệnh viêm gan là một tình trạng nghiêm trọng nhưng có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm. Hiểu rõ bệnh viêm gan là gì, nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe gan một cách tốt nhất. Hãy tiêm vắc-xin, duy trì lối sống lành mạnh và kiểm tra sức khỏe định kỳ để giảm nguy cơ mắc bệnh.