Mẹ mắc viêm gan B có ảnh hưởng đến con không ?

Bệnh viêm gan B thường lây qua đường máu, tiếp xúc với máu, các chất dịch từ cơ thể khác, quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp an toàn và có thể lây từ mẹ sang con. Vậy trường hợp mẹ mắc bệnh viêm gan B có ảnh hưởng đến con? Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp thông tin về bệnh viêm gan B ở phụ nữ mang thai, các trường hợp lây nhiễm từ mẹ sang con.

Mẹ mắc viêm gan B có ảnh hưởng đến con không ?

Một trong những nỗi lo lớn nhất của các mẹ bầu khi mang thai là nguy cơ lây truyền viêm gan B cho con. Đây không chỉ là vấn đề sức khỏe cá nhân mà còn ảnh hưởng đến tương lai của em bé ngay từ khi chào đời.

Lây truyền viêm gan B từ mẹ sang con

Viêm gan B có thể lây từ mẹ sang con trong giai đoạn gọi là nhiễm trùng chu sinh. Đây là khoảng thời gian bắt đầu từ tuần thứ 28 của thai kỳ đến 28 ngày sau sinh. Điều đáng chú ý là, việc lây truyền có thể xảy ra trước khi sinh, trong lúc sinh và cả sau khi sinh. Theo các chuyên gia, có 3 con đường chính khiến virus viêm gan B lây từ mẹ sang con:

1. Lây truyền trong tử cung qua nhau thai

Mặc dù cơ chế chính xác vẫn chưa được hiểu rõ, nhưng nhiều nghiên cứu cho rằng virus có thể xâm nhập qua nhau thai khi hàng rào bảo vệ bị tổn thương, hoặc khi nhau thai bị nhiễm virus. Một số trường hợp hiếm gặp còn ghi nhận thai nhi đã bị nhiễm HBV ngay từ lúc hình thành.

Virus viêm gan B có thể lây từ mẹ sang con

2. Lây truyền trong khi sinh

Đây là con đường phổ biến nhất. Trong quá trình chuyển dạ, em bé có thể tiếp xúc trực tiếp với máu và dịch tiết chứa virus từ cổ tử cung của mẹ, từ đó dẫn đến nhiễm HBV ngay sau khi chào đời.

3. Lây truyền sau sinh

Ngoài hai giai đoạn trên, giai đoạn sau sinh cũng tiềm ẩn nguy cơ. Virus có thể lây qua các vết nứt, chảy máu ở núm vú khi mẹ cho con bú. Do đó, các mẹ cần chăm sóc đầu vú cẩn thận, đảm bảo trẻ bú đúng cách để hạn chế tổn thương. Tuy nhiên, bản thân sữa mẹ không phải nguyên nhân chính gây lây truyền – vấn đề chủ yếu đến từ máu và dịch tiết có chứa virus.
Trường hợp mẹ bị viêm gan B nhưng không hề hay biết
Nhiều mẹ bầu không biết rằng mình đang mang trong người virus viêm gan B, dẫn đến việc bỏ qua các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm trong và sau sinh. Hậu quả là trẻ sinh ra có nguy cơ nhiễm bệnh cực kỳ cao, lên tới 90%. Đáng lo ngại hơn, khoảng 50% số trẻ nhiễm bệnh sẽ chuyển sang giai đoạn viêm gan mạn tính, tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm như xơ gan, suy gan, thậm chí ung thư gan khi trưởng thành.
Vì vậy, trong suốt thai kỳ, những mẹ bầu chưa từng xét nghiệm hoặc chưa từng mắc bệnh cần chủ động kiểm tra sức khỏe và theo dõi các triệu chứng viêm gan B để kịp thời phát hiện, phòng tránh nguy cơ lây truyền cho con.
Trường hợp mẹ đã bị viêm gan B từ trước khi mang thai
Nếu mẹ bầu đã được chẩn đoán mắc viêm gan B trước khi mang thai nhưng đã điều trị và kiểm soát bệnh ổn định, lượng virus trong máu duy trì ở mức an toàn, thì nguy cơ lây truyền sang thai nhi gần như rất thấp.
Ngược lại, nếu mẹ mang virus nhưng chưa điều trị triệt để, đặc biệt khi bệnh bùng phát vào cuối thai kỳ, trẻ sơ sinh sẽ có nguy cơ nhiễm bệnh rất cao. Điều này cho thấy việc theo dõi định kỳ và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ đóng vai trò cực kỳ quan trọng.

Xem thêm>>> Viêm gan B lây qua đường nào và biện pháp phòng tránh

Virus viêm gan B có ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi không?

Điều mà nhiều mẹ bầu lo lắng là liệu virus viêm gan B có gây dị tật hoặc ảnh hưởng đến quá trình phát triển của thai nhi hay không. Tin vui là, virus viêm gan B chủ yếu tồn tại trong máu và dịch sinh dục của mẹ, không truyền qua nhau thai, vì vậy không gây dị tật bẩm sinh cho em bé như một số loại virus khác (chẳng hạn như virus cúm).
 Tuy nhiên, trong 3 tháng cuối thai kỳ, nếu tình trạng viêm gan B của mẹ trở nên nặng hơn, nguy cơ sinh non sẽ gia tăng. Do đó, điều trị bệnh ổn định và tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ sản khoa – truyền nhiễm là yếu tố sống còn.
Trẻ bị lây nhiễm viêm gan B từ mẹ sẽ phải đối mặt với nguy cơ rất cao trở thành người mang virus suốt đời (khoảng 90%), đồng thời có khả năng lây truyền bệnh cho người khác. Khi trưởng thành, 25% trong số này có nguy cơ cao mắc các biến chứng nặng nề như xơ gan hoặc ung thư gan, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tuổi thọ.

Virus viêm gan B tồn tại trong máu và dịch sinh dục của mẹ 

Làm sao để không lây viêm gan B cho con?

Viêm gan B là một trong những căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có khả năng lây truyền từ mẹ sang con trong quá trình mang thai và sinh nở. Tuy nhiên, tin vui là bạn hoàn toàn có thể bảo vệ bé yêu khỏi căn bệnh này nếu chuẩn bị đúng cách ngay từ đầu.
Cách hiệu quả và an toàn nhất để ngăn ngừa lây nhiễm viêm gan B từ mẹ sang con là tiêm phòng vắc xin đầy đủ trước khi mang thai. Việc tiêm phòng giúp cơ thể mẹ tạo ra kháng thể chống lại virus HBV, từ đó giảm thiểu tối đa nguy cơ truyền bệnh sang con.
Lịch tiêm phòng được các chuyên gia khuyến cáo:

• Mũi 1: Tiêm lần đầu khi bắt đầu kế hoạch tiêm phòng.
• Mũi 2: Sau mũi 1 khoảng 1 tháng.
• Mũi 3: Sau mũi 2 khoảng 6 tháng.

Nên hoàn thành trọn bộ vắc xin ít nhất 3 – 6 tháng trước khi mang thai để kháng thể được hình thành đầy đủ.
Đối với những mẹ bầu mắc viêm gan B, chế độ ăn uống đóng vai trò đặc biệt quan trọng. Một thực đơn cân bằng, giàu vitamin, khoáng chất và protein sẽ giúp tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ gan hoạt động tốt hơn, đồng thời giúp thai nhi phát triển khỏe mạnh.
Trong bạn phát hiện mình mang thai nhưng chưa kịp tiêm phòng, đừng quá lo lắng. Hãy đến ngay các cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ tư vấn về tình trạng sức khỏe, chỉ định có thể tiêm phòng hay cần theo dõi, điều trị như thế nào trong suốt thai kỳ. Ngoài ra, trước khi mang thai, phụ nữ cũng nên khám sức khỏe tổng quát, xét nghiệm các bệnh truyền nhiễm, đặc biệt là các bệnh lây qua đường máu như viêm gan B, HIV, giang mai... để được điều trị sớm nếu có.
Trong trường hợp xét nghiệm dương tính với virus HBV, bạn cần tuân thủ chặt chẽ phác đồ theo dõi và điều trị của bác sĩ suốt thai kỳ. Tùy theo tải lượng virus, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc kháng virus Tenofovir disoproxil fumarate để bảo vệ gan của mẹ và ngăn ngừa nguy cơ lây sang con. Sau khi bé chào đời, cần tiêm vắc xin viêm gan B mũi đầu tiên trong vòng 24 giờ đầu và tiêm thêm kháng thể (HBIG) để đảm bảo hiệu quả bảo vệ tối đa. Đây là bước quan trọng giúp trẻ tránh nguy cơ mang virus suốt đời. 

Xem thêm>>> Viêm gan B có chữa được không và cách kiểm soát bệnh

Kết luận

Tóm lại, mẹ bị viêm gan B có ảnh hưởng đến con không là một vấn đề mà nhiều phụ nữ thắc mắc. Thực tế, nếu người mẹ được phát hiện sớm và điều trị bệnh lý kịp thời sẽ hạn chế rủi ro lây truyền sang bé. Phụ nữ nếu có ý định mang thai nên xét nghiệm sàng lọc HBV  và thực hiện tiêm phòng đầy đủ theo chỉ định của bác sĩ để giảm nguy cơ lây nhiễm sang con.