Ung thư gan kiêng gì? Danh sách thực phẩm tuyệt đối không nên ăn

Mỗi năm, có hơn nửa triệu người trên toàn thế giới được chẩn đoán mắc ung thư gan, một căn bệnh có tỷ lệ tử vong cao hàng đầu. Bên cạnh việc tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, chế độ ăn uống và sinh hoạt đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình hồi phục. Vậy người mắc ung thư gan nên kiêng gì trong ăn uống và lối sống hằng ngày để hỗ trợ điều trị hiệu quả và bảo vệ sức khỏe tốt hơn?

Tại sao người bệnh ung thư gan cần kiêng một số thực phẩm?

Người bệnh ung thư gan cần đặc biệt chú ý đến chế độ ăn uống, bởi thực phẩm không phù hợp có thể gây áp lực lớn lên gan và hệ tiêu hóa, làm tình trạng bệnh thêm nghiêm trọng.

Khi gan bị tổn thương do ung thư, các tế bào gan suy yếu khiến quá trình sản xuất mật và chuyển hóa chất dinh dưỡng bị cản trở. Lúc này, gan không còn đủ khả năng lọc độc tố hay tạo năng lượng cho cơ thể như bình thường. Nếu người bệnh vẫn tiếp tục ăn những thực phẩm khó tiêu, nhiều dầu mỡ hoặc chứa chất kích thích, gan sẽ phải làm việc quá sức, dẫn đến đầy bụng, rối loạn tiêu hóa, thậm chí đẩy nhanh quá trình tổn thương.

Vì vậy, việc xây dựng một chế độ ăn khoa học, hiểu rõ người ung thư gan nên ăn gì và kiêng gì là vô cùng quan trọng. Chế độ dinh dưỡng hợp lý không chỉ giúp giảm gánh nặng cho gan, mà còn hỗ trợ tăng cường sức đề kháng, cải thiện thể trạng và giúp người bệnh có thêm năng lượng để chiến đấu với căn bệnh nguy hiểm này.

Người bệnh ung thư gan cần chú ý đến chế độ ăn hằng ngày để kiểm soát bệnh tốt hơn

Ung thư gan kiêng ăn gì?

1. Rượu bia

Ung thư gan cần kiêng những gì? Đối với người mắc ung thư gan, rượu bia chính là điều cần tuyệt đối tránh. Các loại đồ uống có cồn là độc chất trực tiếp với tế bào gan, khiến các tế bào gan khỏe mạnh còn sót lại bị hủy hoại nhanh chóng. Việc tiếp tục uống rượu bia có thể dẫn đến xơ gan, khiến khối u tiến triển nhanh hơn và làm bệnh trở nên trầm trọng.
Không chỉ vậy, rượu bia còn cản trở hiệu quả của nhiều phương pháp điều trị, đặc biệt là phẫu thuật cắt bỏ mô gan bị ung thư. Vì thế, việc nói không với đồ uống có cồn là bước quan trọng giúp bảo vệ gan và hỗ trợ điều trị hiệu quả hơn.

2. Hạn chế thức ăn nhiều chất béo xấu

Chất béo bão hòa trong các loại thực phẩm như thịt mỡ, da gà, da heo, xúc xích hay thịt nguội là gánh nặng lớn cho gan. Những thực phẩm này làm tăng tích tụ cholesterol và triglyceride, khiến gan suy yếu, giảm khả năng lọc độc tố và dễ bị viêm xơ.
Hậu quả là tế bào ung thư có điều kiện phát triển mạnh hơn, khiến bệnh diễn tiến nhanh. Các nghiên cứu cũng cho thấy, chế độ ăn ít chất béo giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh chuyển hóa như béo phì hay tiểu đường, những yếu tố có liên quan mật thiết đến ung thư gan.

3. Tránh thực phẩm, đồ uống chứa nhiều đường

Bị ung thư gan nên kiêng ăn gì? Đường và các chất làm ngọt nhân tạo cũng nằm trong danh sách cần kiêng. Khi cơ thể nạp quá nhiều đường saccarozơ hoặc fructose, gan sẽ bị rối loạn chuyển hóa, dễ viêm và tích tụ mỡ. Lâu dần, điều này có thể gây béo phì, tiểu đường type 2 và gan nhiễm mỡ.
Đặc biệt, việc tiêu thụ nhiều đường còn thúc đẩy phản ứng viêm và làm bệnh ung thư gan tiến triển nhanh hơn. Do đó, người bệnh nên hạn chế tối đa bánh kẹo, nước ngọt có gas, nước trái cây đóng hộp hay các món tráng miệng nhiều đường, để giúp gan giảm tải và hồi phục tốt hơn.

Người bệnh ung thư gan nên kiêng đồ ngọt

4. Hạn chế món ăn nhiều gia vị cay nóng

Trong quá trình điều trị ung thư gan, người bệnh thường gặp các vấn đề như rối loạn tiêu hóa hay loét miệng do tác dụng phụ của thuốc. Vì vậy, nên tránh những món ăn có nhiều gia vị cay nóng như mì cay, miến chua cay, lẩu cay… bởi chúng có thể kích thích niêm mạc, khiến tình trạng loét miệng, đau hoặc viêm loét dạ dày trở nên nghiêm trọng hơn. Một chế độ ăn thanh đạm, dễ tiêu sẽ giúp cơ thể người bệnh phục hồi tốt hơn và giảm gánh nặng cho gan.

5. Giảm bớt thực phẩm chứa nhiều muối

Muối là gia vị quen thuộc giúp tăng hương vị món ăn, nhưng tiêu thụ quá nhiều lại gây hại cho sức khỏe, đặc biệt là với người bị ung thư gan. Lượng muối cao có thể làm tăng huyết áp và làm tăng nguy cơ ung thư gan nguyên phát. Người bệnh nên hạn chế các loại thực phẩm nhiều muối như đồ ăn nhanh, thực phẩm đóng hộp, bánh quy mặn… Thay vì sử dụng muối, có thể dùng các loại thảo mộc hoặc gia vị tự nhiên để tạo hương vị cho món ăn, vừa giúp ngon miệng hơn vừa tốt cho gan.

6. Không nên ăn quá nhiều thịt đỏ

Thịt bò, thịt lợn, thịt cừu… là nhóm thịt đỏ mà người bị ung thư gan nên hạn chế trong khẩu phần ăn. Theo khuyến cáo, không nên vượt quá 510g mỗi tuần và không quá 85g mỗi khẩu phần. Việc chế biến thịt ở nhiệt độ cao, đặc biệt là nướng, có thể sinh ra các hợp chất gây ung thư như hydrocacbon thơm đa vòng. Ngoài ra, thịt đỏ chứa nhiều cholesterol và chất béo bão hòa, những yếu tố khiến gan dễ tổn thương hơn. Người bệnh nên thay thế bằng thịt trắng như cá, gà hoặc đậu phụ để vừa đảm bảo dinh dưỡng, vừa giảm áp lực cho gan.

7. Tránh thực phẩm không đảm bảo vệ sinh

Khi gan bị tổn thương, khả năng lọc và loại bỏ độc tố trong cơ thể giảm đáng kể. Nếu ăn phải thực phẩm không an toàn, kém vệ sinh, gan sẽ khó xử lý các chất độc hại, làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm và khiến bệnh trở nên nặng hơn. Vì thế, người bệnh nên ưu tiên tự nấu ăn tại nhà, chọn nguyên liệu rõ nguồn gốc, tươi sạch và đảm bảo an toàn vệ sinh.

8. Kiêng thức ăn nhanh và đồ hộp

Đồ ăn nhanh, thực phẩm đóng hộp tuy tiện lợi nhưng chứa nhiều muối, đường, chất béo bão hòa, chất bảo quản và phụ gia, những thành phần gây hại cho gan. Với người bị ung thư gan, việc tiêu thụ các loại thực phẩm này có thể khiến gan suy yếu nhanh hơn và cản trở quá trình điều trị. Thay vào đó, hãy ưu tiên các món ăn tươi, chế biến đơn giản và giàu chất xơ để hỗ trợ gan hoạt động hiệu quả.

Thức ăn nhanh, đồ ăn đóng hộp không tốt cho người bệnh ung thư gan

9. Tránh thực phẩm tái, sống, chưa tiệt trùng

Thịt tái, trứng lòng đào, hải sản sống hay sữa chưa tiệt trùng đều tiềm ẩn nguy cơ nhiễm khuẩn cao. Khi gan đã suy yếu, cơ thể rất dễ bị ngộ độc hoặc nhiễm trùng. Vì vậy, người bệnh nên tuyệt đối tránh các món ăn sống hoặc chưa chín kỹ, đảm bảo mọi thực phẩm đều được nấu chín và an toàn trước khi sử dụng.

10. Hạn chế thức ăn cứng, khó tiêu

Gan là cơ quan chịu trách nhiệm chính trong việc chuyển hóa các chất dinh dưỡng. Khi ăn thực phẩm cứng hoặc khó tiêu, gan phải hoạt động nhiều hơn, dễ dẫn đến tình trạng quá tải. Người bị ung thư gan nên ưu tiên các món mềm, dễ nhai, dễ tiêu hóa như cháo, súp, rau củ hầm nhừ để giúp gan giảm bớt gánh nặng và hấp thu dinh dưỡng hiệu quả hơn.

Ung thư gan cần kiêng gì để tránh bệnh trở nặng thêm? 

Nhịn ăn

Nhiều người nghĩ rằng nhịn ăn sẽ giúp giảm gánh nặng cho gan, nhưng điều này hoàn toàn sai lầm. Cơ thể người bệnh ung thư gan cần được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng để có đủ năng lượng và sức đề kháng chống lại tế bào ung thư. Việc nhịn ăn chỉ khiến cơ thể suy kiệt, làm gan yếu đi và khiến việc điều trị trở nên khó khăn hơn. Hãy xây dựng chế độ ăn cân đối, hạn chế thực phẩm nhiều đường, chất béo bão hòa, nhưng vẫn đảm bảo đủ đạm, vitamin và khoáng chất.

Tránh stress, căng thẳng quá mức

Tinh thần căng thẳng, lo lắng quá mức là kẻ thù thầm lặng của người bệnh ung thư gan. Stress kéo dài khiến hệ miễn dịch suy yếu, làm cơ thể mất khả năng chống chọi với bệnh. Ngoài ra, áp lực tâm lý còn làm tăng cholesterol trong gan, gây mất ngủ, tăng huyết áp, tất cả đều ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến trình điều trị. Giữ tâm lý thoải mái, lạc quan sẽ giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn.

Hút thuốc lá

Khói thuốc lá chứa nhiều hóa chất độc hại có thể kích thích tế bào ung thư phát triển nhanh hơn và gây tổn thương nghiêm trọng cho gan. Khi gan phải liên tục xử lý độc chất từ thuốc lá, các tế bào gan sẽ nhanh chóng bị hủy hoại, làm bệnh tiến triển nặng hơn. Việc cai thuốc lá là điều bắt buộc để bảo vệ gan và kéo dài tuổi thọ cho người bệnh.

Thức khuya

Giấc ngủ đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc phục hồi sức khỏe. Thức khuya, ngủ không đủ giấc sẽ khiến cơ thể mệt mỏi, làm suy giảm sức đề kháng và thúc đẩy sự phát triển của tế bào ung thư. Người bệnh ung thư gan nên duy trì thói quen ngủ sớm, ngủ đủ từ 7–8 tiếng mỗi ngày để gan có thời gian nghỉ ngơi và tái tạo.

Dùng thuốc không được bác sĩ kê đơn

Tự ý dùng thuốc hoặc thực phẩm chức năng có thể gây hại cho gan, làm tăng nguy cơ tương tác thuốc và dẫn đến tác dụng phụ nghiêm trọng. Người bệnh cần tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ, tuyệt đối không uống thuốc linh tinh hoặc nghe theo lời khuyên truyền miệng chưa được kiểm chứng.

Hạn chế vận động quá sức

Vận động nhẹ nhàng, phù hợp giúp tăng cường sức khỏe và hỗ trợ điều trị. Tuy nhiên, người bệnh ung thư gan không nên tập luyện quá nặng hay kéo dài trong nhiều giờ, vì có thể làm cơ thể suy nhược, hệ miễn dịch yếu đi. Các bài tập nhẹ như đi bộ, yoga hoặc thiền sẽ phù hợp hơn, giúp tinh thần thư giãn và cải thiện sức khỏe tổng thể.

Vận động quá mức không tốt cho người bệnh ung thư gan

Hạn chế tiếp xúc với tia cực tím (UV)

Đối với người mắc ung thư gan nói riêng và bệnh ung thư nói chung, việc tránh tiếp xúc quá nhiều với tia cực tím là điều hết sức quan trọng. Một số loại thuốc trong quá trình điều trị có thể khiến da trở nên nhạy cảm hơn với ánh nắng, làm tăng nguy cơ tổn thương khi tiếp xúc với tia UV.

Bên cạnh đó, hệ miễn dịch của người bệnh ung thư gan thường suy yếu, dễ bị tấn công bởi các yếu tố gây hại từ môi trường. Việc hạn chế tiếp xúc với tia cực tím không chỉ giúp bảo vệ da khỏi tình trạng cháy nắng, viêm da hay ung thư da, mà còn góp phần giảm bớt gánh nặng cho cơ thể trong quá trình điều trị.

Tuyệt đối không tự ý ngừng hoặc thay đổi phác đồ điều trị

Một sai lầm nghiêm trọng mà nhiều người mắc phải là tự ý ngừng thuốc hoặc thay đổi phương pháp điều trị khi chưa có chỉ định từ bác sĩ. Với người bị ung thư gan, điều này có thể làm giảm hiệu quả điều trị, thậm chí khiến bệnh tiến triển nhanh hơn.

Người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn của bác sĩ từ chế độ ăn uống, lịch dùng thuốc cho đến thời gian tái khám. Đồng thời, nên cảnh giác với những phác đồ hoặc bài thuốc được lan truyền mà không có cơ sở khoa học. Nếu xuất hiện bất kỳ biểu hiện bất thường nào trong quá trình điều trị, hãy đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa để được bác sĩ kiểm tra và hướng dẫn kịp thời.

Xem thêm:

• Ung thư gan nên ăn gì? Nhóm thực phẩm vàng hỗ trợ điều trị
• Chữa ung thư gan bằng lá đu đủ có hiệu quả không

Kết luận

Hiểu rõ ung thư gan nên kiêng ăn gì và cần tránh những thực phẩm nào sẽ giúp người bệnh kiểm soát bệnh hiệu quả hơn, đồng thời hỗ trợ quá trình điều trị. Nếu còn băn khoăn về chế độ dinh dưỡng phù hợp, người bệnh nên đến chuyên khoa Dinh dưỡng để được tư vấn và xây dựng thực đơn khoa học, an toàn cho sức khỏe.