Nhiều người lo lắng không biết xơ gan cổ trướng có lây không và những lưu ý chăm sóc người bệnh như thế nào. Thực tế, xơ gan cổ trướng không phải là bệnh truyền nhiễm trực tiếp, nhưng khả năng lây lan lại phụ thuộc rất nhiều vào nguyên nhân gây bệnh. Phần lớn các trường hợp xơ gan cổ trướng xuất phát từ viêm gan mạn tính, trong đó đáng chú ý nhất là viêm gan B và viêm gan C. Đây là hai loại virus có khả năng lây truyền qua đường máu, tình dục và tư mẹ sang con. Cùng tìm hiểu về bệnh lý này và những cách chăm sóc cho người bệnh.

Tìm hiểu về bệnh xơ gan cổ trướng

Xơ gan cổ trướng là giai đoạn nặng và nguy hiểm nhất của bệnh xơ gan, khi gan bị tổn thương sâu đến mức mất dần khả năng thực hiện các chức năng quan trọng như lọc độc tố, chuyển hóa dinh dưỡng hay sản xuất protein cần thiết cho cơ thể. Trong tình trạng này, mô gan khỏe mạnh bị thay thế bằng các dải xơ và mô sẹo, khiến dòng máu qua gan bị cản trở. Hậu quả là dịch ổ bụng tích tụ, gây nên hiện tượng cổ trướng.

Chán ăn là giai đoạn đầu của bệnh xơ gan

Việc nhận diện và chẩn đoán xơ gan cổ trướng kịp thời đóng vai trò then chốt, giúp ngăn chặn bệnh tiến triển và giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm. Các phương pháp thường được bác sĩ chuyên khoa chỉ định gồm:

• Xét nghiệm máu: Bao gồm xét nghiệm chức năng gan, kiểm tra đông máu và các chỉ số sinh hóa liên quan. Kết quả giúp đánh giá mức độ tổn thương tế bào gan, theo dõi khả năng đông máu và sức khỏe tổng thể của bệnh nhân.
• Chụp cắt lớp hoặc siêu âm: Giúp quan sát mức độ sẹo hóa, cấu trúc gan, đồng thời phát hiện các khối u hoặc dấu hiệu ung thư gan ở giai đoạn sớm. Đây là công cụ quan trọng trong việc định hướng điều trị.
• Sinh thiết gan: Phương pháp này để xác định mức độ xơ gan và nguyên nhân gây bệnh. Tuy nhiên, do là thủ thuật xâm lấn, bác sĩ thường cân nhắc kỹ lưỡng trước khi thực hiện, đặc biệt với người đã có cổ trướng.

Xơ gan cổ trướng có lây không?

Xơ gan cổ trướng có lây không là thắc mắc khiến nhiều người lo lắng khi trong gia đình hoặc cộng đồng có người mắc bệnh. Thực tế, xơ gan cổ trướng không lây qua đường ăn uống hay hô hấp, vì vậy người bệnh không cần phải cách ly, vẫn có thể ăn uống và sinh hoạt chung bình thường. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cho mọi người, bạn vẫn nên lưu ý một số nguyên tắc phòng ngừa.

Xơ gan cổ trướng là giai đoạn tiến triển của xơ gan, có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân. Virus viêm gan B, viêm gan C và một số ký sinh trùng được coi là tác nhân nguy hiểm, bởi chúng có khả năng lây nhiễm trong cộng đồng. Khi xâm nhập vào cơ thể, các virus và ký sinh trùng này tấn công tế bào gan, gây viêm mạn tính, lâu dần dẫn đến xơ gan và cổ trướng.

Những tác nhân này có thể lây truyền qua ba con đường chính đó là đường máu, qua hệ tình dục không an toàn và lây từ mẹ sang con. Điều quan trọng cần nhấn mạnh là bản thân bệnh xơ gan cổ trướng không lây, mà chỉ những virus, ký sinh trùng gây viêm gan mạn tính mới có khả năng lây truyền.

Người mắc xơ gan cổ trướng không cần cách ly, vẫn có thể tham gia các hoạt động cộng đồng, sinh hoạt và ăn uống chung mà không lo lây lan qua đường tiêu hóa hay hô hấp. Tuy nhiên, để hạn chế nguy cơ lây nhiễm virus viêm gan cho người thân cần tránh tiếp xúc trực tiếp với máu hoặc dịch tiết của người bệnh, không dùng chung các vật dụng cá nhân và thực hiện xét nghiệm và tiêm vắc xin phòng viêm gan B cho các thành viên trong gia đình.

Xơ gan cổ trướng có lây không phù thuộc vào nguyên nhân gây ra bệnh

Những lưu ý khi chăm sóc người bệnh

Việc chăm sóc bệnh nhân xơ gan cổ trướng không chỉ dừng lại ở điều trị y tế mà còn đòi hỏi sự hỗ trợ toàn diện về thể chất, tinh thần và xã hội. Một kế hoạch chăm sóc khoa học, đồng bộ sẽ giúp người bệnh kiểm soát tốt triệu chứng, hạn chế biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Dưới đây là những điểm cần đặc biệt lưu ý:

Xác định và xử lý nguyên nhân: Bước đầu tiên và quan trọng nhất là tìm ra căn nguyên gây bệnh đó là nghiện rượu, cần cai rượu hoàn toàn là yêu cầu bắt buộc. Đối với bệnh nhân bị bệnh viêm gan B và C cần phải điều trị kháng viêm virus để kiểm soát tình trạng nhiễm trùng và giảm tốc độ xơ hóa. Với những bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ không do rượu cần kiểm soát cân nặng, mỡ máu và áp dụng chế độ ăn uống. 

Điều trị triệu chứng và biến chứng: Xơ gan cổ trướng dễ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như xuất huyết tiêu hóa, hôn mê gan, nhiễm trùng dịch báng… Do đó, người bệnh phải được theo dõi chặt chẽ bởi bác sĩ chuyên khoa, dùng thuốc lợi tiểu, kháng sinh hoặc can thiệp y tế kịp thời tùy từng tình trạng.
Hỗ trợ dinh dưỡng hợp lý: Suy dinh dưỡng là tình trạng phổ biến ở người xơ gan. Vì thế, người bệnh cần có một chế độ ăn uống phù hợp, cung cấp đủ năng lượng và protein để phục hồi mô gan. Đồng thời, hạn chế hạn chế các thực phẩm có nhiều mỡ bão hòa, rượu bia và các loại vitamin, muối cùng như các khoáng chất gây gánh nặng cho gan.

Bệnh xơ gan cần hỗ trợ dinh dưỡng hàng ngày

Theo dõi và sàng lọc ung thư gan: Người bệnh xơ gan có nguy cơ cao tiến triển thành ung thư gan nguyên phát. Việc khám lâm sàng, siêu âm bụng và xét nghiệm marker ung thư là cần thiết để phát hiện sớm khối u nếu có.
Hỗ trợ tâm lý và xã hội: Không chỉ ảnh hưởng thể chất, xơ gan cổ trướng còn gây lo âu, trầm cảm và căng thẳng. Gia đình và cộng đồng nên thường xuyên vận động tinh thần, hỗ trợ tâm lý thường xuyên, tư vấn, tạo môi trường thuận lợi để bệnh nhân vượt qua được khó khăn.

Nhìn chung, việc chăm sóc bệnh nhân xơ gan là một quá trình phức tạp, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa nhiều chuyên khoa y tế như gan mật, dinh dưỡng, tim mạch và tâm lý. Bên cạnh các phác đồ điều trị y khoa, chế độ dinh dưỡng khoa học, hỗ trợ tâm lý và giúp đỡ xã hội đóng vai trò vô cùng quan trọng. Những yếu tố này không chỉ giúp kiểm soát tiến triển của bệnh mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống, kéo dài tuổi thọ cho người bệnh.

Xem thêm: Mắc bệnh xơ gan cỗ trướng có chữa được không?

Kết luận 

Thông qua bài viết trên, chúng tôi hy vọng rằng hy vọng rằng những chia sẻ trên không chỉ giúp bạn giải đáp câu hỏi “xơ gan cổ trướng có lây không”, mà còn mang đến kiến thức thực tế về cách chăm sóc bệnh nhân xơ gan trong suốt quá trình điều trị. Chủ động tìm hiểu và đồng hành cùng người bệnh chính là chìa khóa để nâng cao hiệu quả chữa trị và mang lại cuộc sống khỏe mạnh, bền vững hơn.