Tất tần tật về gan nhiễm mỡ ở trẻ em mà cha mẹ cần biết

Gan nhiễm mỡ đang trở thành một vấn đề sức khỏe đáng lo ngại, không chỉ ở người lớn mà còn ngày càng phổ biến ở trẻ em. Ở lứa tuổi này, bệnh có thể tiến triển nhanh và dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ. Vì vậy, việc hiểu rõ nguyên nhân gây ra gan nhiễm mỡ ở trẻ em chính là bước đầu quan trọng để cha mẹ chủ động phòng ngừa và bảo vệ sức khỏe cho con.

Nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ ở trẻ em

Gan nhiễm mỡ được chẩn đoán khi lượng mỡ tích tụ trong gan vượt quá 5%. Nhiều người vẫn nghĩ căn bệnh này chỉ gặp ở người lớn do thói quen uống rượu bia hoặc ít vận động, nhưng thực tế, trẻ em cũng có thể mắc gan nhiễm mỡ. Ở lứa tuổi này, nguyên nhân thường bắt nguồn từ chính những thói quen sinh hoạt không lành mạnh, điều mà cha mẹ thường không chú ý đến.
Dưới đây là một số nguyên nhân dẫn đến gan nhiễm mỡ ở trẻ em:

• Thừa cân, béo phì: Tỷ lệ trẻ bị béo phì ngày càng gia tăng do tiêu thụ nhiều đồ ăn nhanh, thực phẩm chiên rán, nước ngọt và bánh kẹo. Quan niệm trẻ ăn nhiều, tròn trịa là khỏe mạnh đã vô tình khiến lượng mỡ thừa tích tụ trong gan, gây rối loạn chuyển hóa và hình thành bệnh gan nhiễm mỡ.
• Sử dụng thuốc hoặc thực phẩm chức năng không đúng cách: Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc phải chuyển hóa qua gan, có thể làm tăng gánh nặng cho cơ quan này.
• Thói quen ăn uống không lành mạnh: Việc thường xuyên tiêu thụ thức ăn nhiều đường, dầu mỡ, chất béo bão hòa hoặc thực phẩm chế biến sẵn khiến gan phải làm việc quá tải. Lâu dần, chức năng gan bị suy giảm, mỡ không được chuyển hóa hết và bắt đầu tích tụ.
• Yếu tố di truyền: Trẻ có cha mẹ bị gan nhiễm mỡ hoặc béo phì thường có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Một số gen di truyền ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa chất béo trong cơ thể, khiến mỡ dễ tích tụ tại gan hơn bình thường.
• Nguyên nhân khác: Một số bệnh như đái tháo đường, hội chứng thận hư hay rối loạn chuyển hóa có thể làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ ở trẻ. Khi cơ thể bị thiếu năng lượng, mỡ từ mô mỡ được phân giải và đưa tới gan để sử dụng. Tuy nhiên, nếu gan không kịp chuyển hóa, lượng mỡ dư sẽ tích tụ, hình thành gan nhiễm mỡ.

Thường xuyên ăn uống không lành mạnh là nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ ở trẻ em

Gan nhiễm mỡ ở trẻ em thường không quá nguy hiểm nếu được phát hiện sớm và can thiệp kịp thời. Tuy nhiên, nếu cha mẹ chủ quan, bệnh có thể tiến triển thành viêm gan mạn, xơ gan, thậm chí ung thư gan. Gan là cơ quan đóng vai trò quan trọng trong việc lọc thải và chuyển hóa năng lượng, nên khi bị tổn thương, nhiều cơ quan khác trong cơ thể cũng sẽ bị ảnh hưởng theo.

Điều trị gan nhiễm mỡ ở trẻ em như thế nào?

Với những trường hợp gan nhiễm mỡ nhẹ, bác sĩ thường tập trung hướng dẫn cha mẹ điều chỉnh chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng cho trẻ, giúp loại bỏ các yếu tố nguy cơ và kiểm soát bệnh hiệu quả ngay tại nhà. Tuy nhiên, nếu tình trạng bệnh tiến triển nặng hơn, trẻ cần được can thiệp y tế kịp thời bằng các phương pháp điều trị chuyên sâu, có thể bao gồm thuốc Tây y hoặc Đông y, tùy theo mức độ tổn thương gan và nguyên nhân gây bệnh.

Điều trị gan nhiễm mỡ ở trẻ bằng thuốc Tây y

Trong những trường hợp mỡ tích tụ quá nhiều trong gan, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng các loại thuốc hạ lipid máu như statin hoặc fibrat.

Bên cạnh đó, vitamin E và vitamin C thường được bổ sung để giúp ngăn ngừa tình trạng viêm gan và tăng cường khả năng bảo vệ tế bào gan khỏi các tác nhân gây hại. Đối với những trẻ chưa có kháng thể viêm gan B hoặc C, việc tiêm phòng vaccine sớm là rất quan trọng, bởi gan nhiễm mỡ khiến gan yếu hơn, dễ bị tấn công bởi các virus gây bệnh nguy hiểm.

Khi điều trị bằng thuốc Tây y, cha mẹ cần tuân thủ nghiêm ngặt liều lượng và chỉ định của bác sĩ, không tự ý thay đổi hay ngừng thuốc. Việc sử dụng đúng cách không chỉ giúp đạt hiệu quả điều trị tốt nhất mà còn tránh được những biến chứng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển và sức khỏe lâu dài của trẻ.

Ba mẹ nên đưa trẻ đi tiêm phòng vaccine viêm gan B và C

Điều trị gan nhiễm mỡ ở trẻ em bằng Đông y

Trong Đông y, việc điều trị gan nhiễm mỡ cho trẻ em không chỉ tập trung vào loại bỏ mỡ trong gan, mà còn giúp điều hòa khí huyết, tăng cường chức năng gan và cải thiện sức khỏe tổng thể. Nhiều bài thuốc đã được ứng dụng mang lại hiệu quả tích cực, giúp kiểm soát bệnh và ngăn ngừa tổn thương gan tiến triển.

Bài thuốc 1:

• Gồm 12g mỗi vị: atiso, uất kim, bạch thược, sài hồ, xuyên khung, đương quy, đại táo, chỉ thực và hậu phác.

Bài thuốc 2:

• Gồm 12g mỗi vị: atiso, sài hồ, bạch truật, bạch linh, bạch thược, đương quy, cam thảo, gừng và uất kim.

Các bài thuốc này được sắc uống trong ngày, mỗi ngày một thang. Tuy nhiên, trước khi cho trẻ sử dụng, cha mẹ cần tham khảo ý kiến bác sĩ Đông y hoặc chuyên gia y học cổ truyền để được hướng dẫn cụ thể về liều lượng, cách dùng và đảm bảo an toàn cho trẻ.

Chăm sóc trẻ bị gan nhiễm mỡ như thế nào?

Dù ở bất kỳ mức độ nào, việc chăm sóc đúng cách đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị gan nhiễm mỡ ở trẻ em. Cha mẹ cần kiên trì xây dựng thói quen sinh hoạt lành mạnh, chế độ dinh dưỡng hợp lý và theo dõi sức khỏe định kỳ để giúp con phục hồi hiệu quả hơn.

Xây dựng cho trẻ chế độ ăn khoa học

Dinh dưỡng là yếu tố then chốt giúp cải thiện chức năng gan và hỗ trợ sự phát triển toàn diện của trẻ. Cha mẹ nên đảm bảo con được cung cấp đầy đủ các nhóm chất cần thiết như protein, vitamin, khoáng chất và chất xơ.

Tuy nhiên, cần hạn chế tối đa các thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa như đồ chiên rán, thức ăn nhanh, mỡ động vật; đồng thời giảm lượng đường từ bánh kẹo, nước ngọt hay đồ uống có gas.
Một lưu ý quan trọng là không nên cho trẻ ăn khuya và đảm bảo trẻ ăn đúng theo bữa trong ngày.

Tập thể dục hằng ngày thường xuyên

Tập thể dục thường xuyên giúp kiểm soát gan nhiễm mỡ hiệu quả, đồng thời tăng cường sức đề kháng và hỗ trợ phát triển thể lực cho trẻ.

Cha mẹ nên khuyến khích con tham gia những hoạt động yêu thích như bơi lội, chạy bộ, đạp xe hoặc chơi thể thao cùng bạn bè. Sự đồng hành của cha mẹ không chỉ giúp trẻ hứng thú hơn với việc vận động mà còn tạo nên tinh thần gắn kết tích cực trong gia đình.

Ba mẹ nên hướng dẫn trẻ rèn luyện sức khỏe hàng ngày

Thăm khám sức khỏe định kỳ

Gan nhiễm mỡ ở trẻ em nếu không được theo dõi thường xuyên có thể ảnh hưởng đến sự phát triển và dẫn đến những biến chứng khó lường. Việc thăm khám định kỳ giúp bác sĩ đánh giá chính xác tình trạng bệnh, từ đó điều chỉnh phác đồ điều trị phù hợp và hướng dẫn cha mẹ cách chăm sóc con tại nhà hiệu quả hơn.

Xem thêm:

• Gan nhiễm mỡ sau sinh có nguy hiểm không? Bác sĩ cảnh báo mẹ cần biết
• Gan nhiễm mỡ ở người già: Nguyên nhân, biến chứng và hướng điều trị
• Gan nhiễm mỡ gây ngứa không? Cách xử lý nhanh và hiệu quả

Kết luận

Tóm lại, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, gan nhiễm mỡ ở trẻ em có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển lâu dài của trẻ. Vì vậy, cha mẹ cần trang bị đầy đủ kiến thức để chủ động phòng ngừa, đồng thời chăm sóc và theo dõi sức khỏe gan của con một cách đúng cách.