Trong tiến trình phát triển của bệnh xơ gan, các bác sĩ chia thành 4 cấp độ để đánh giá mức độ tổn thương gan. Trong đó, xơ gan độ 4 được coi là giai đoạn nặng nề và nguy hiểm nhất. Lúc này, các tế bào gan đã bị xơ hóa gần như hoàn toàn, chức năng lọc độc và chuyển hóa của gan suy giảm nghiêm trọng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về 5 triệu chứng tiên lượng xấu của xơ gan độ 4.

Xơ gan độ 4 là gì?

Xơ gan là tình trạng lá gan bị tổn thương kéo dài, khiến các tế bào gan khỏe mạnh dần dần bị thay thế bởi mô sẹo và mô xơ. Khi quá trình này diễn ra liên tục, các mô xơ chiếm chỗ các tế bào bình thường, gan mất khả năng tự phục hồi và những chức năng quan trọng của nó bị suy giảm nghiêm trọng.

Ở giai đoạn sớm, người bệnh có thể chưa cảm nhận rõ sự thay đổi. Tuy nhiên, khi mô sẹo lan rộng, gan dần mất khả năng chuyển hóa chất dinh dưỡng, lọc độc tố và hỗ trợ quá trình đông máu. Chất độc vì thế tích tụ ngày càng nhiều trong cơ thể, tạo thành vòng luẩn quẩn: độc tố cao khiến tế bào gan tổn thương nặng hơn, bệnh nhanh chóng tiến triển đến giai đoạn xơ gan cổ trướng.

Xơ gan độ 4 chính là giai đoạn cuối cùng và nguy hiểm nhất, còn được gọi là xơ gan mất bù. Lúc này, gần như toàn bộ cấu trúc gan đã bị thay thế bằng mô xơ hóa và sẹo cứng, khiến gan gần như không còn khả năng lọc máu hay đào thải các chất cặn bã. Chất độc và chất thải tích tụ trong máu, không chỉ gây tổn thương trực tiếp cho gan mà còn lan tỏa và ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác trong cơ thể.

Đây là giai đoạn cực kỳ nguy hiểm, đe dọa trực tiếp đến tính mạng người bệnh. Nếu không được phát hiện và can thiệp y tế kịp thời, xơ gan độ 4 có thể dẫn đến hàng loạt biến chứng nghiêm trọng như suy thận, ung thư gan, thậm chí gây tử vong.

Xơ gan giai đoạn 4 là xơ gan giai đoạn cuối là bệnh lý rất nguy hiểm

Các triệu chứng của xơ gan giai đoạn 4

Xơ gan giai đoạn 4 là mức độ nặng nề nhất của bệnh, thường xuất hiện khi các giai đoạn trước không được phát hiện, điều trị kịp thời hoặc điều trị không đúng phác đồ khiến tổn thương gan ngày càng trầm trọng. Những nguyên nhân chính gây ra bệnh xơ gan có thể kể đến như:

• Uống quá nhiều rượu bia hoặc lạm dụng các chất kích thích là nguyên nhân hàng đầu làm gan bị tổn thương lâu dài.
• Người bệnh có tiền sử mắc các bệnh lý như viêm gan B, viêm gan C,...
• Thói quen sinh hoạt kém
• Mắc một số bệnh lý tự miễn hoặc rối loạn chuyển hóa, viêm ruột, viêm ống dẫn mật, suy tim, viêm tĩnh mạch,...

Sử dụng chất kích thích là nguyên nhân chính gây ra biến chứng xơ gan

Khi bệnh đã bước sang giai đoạn 4, người bệnh thường phải đối mặt với hàng loạt triệu chứng nghiêm trọng:

Xuất huyết tiêu hóa

Gan suy yếu khiến áp lực tĩnh mạch cửa tăng cao, làm các tĩnh mạch ở thực quản giãn và phình to. Khi những mạch máu này bị vỡ, bệnh nhân có thể nôn ra máu hoặc đi ngoài ra máu.

Cổ trướng (cổ chướng)

Dịch bắt đầu tích tụ nhiều trong khoang bụng, gây sưng to và căng cứng. Không chỉ tạo cảm giác khó chịu, đau tức, cổ trướng còn cản trở hô hấp và làm người bệnh khó vận động, giảm chất lượng cuộc sống nghiêm trọng.

Vàng da

Đây là biểu hiện đặc trưng và phổ biến nhất. Ban đầu, người bệnh sẽ nhận thấy vùng mắt ngả vàng, sau đó là móng tay và cuối cùng là da toàn thân. Sự tích tụ bilirubin trong máu do gan không còn đủ khả năng xử lý chính là nguyên nhân của hiện tượng này.

Phù nề

Tay chân sưng to, phù mềm, đặc biệt là ở mắt cá chân và bàn chân. Nguyên nhân là do gan suy giảm khả năng sản xuất albumin loại protein giúp duy trì áp lực thẩm thấu, khiến dịch dễ dàng thoát ra ngoài mạch máu và ứ đọng trong các mô.

Não gan

Một trong những biến chứng nguy hiểm nhất. Khi gan gần như mất hoàn toàn chức năng giải độc, amoniac và nhiều chất độc khác sẽ tích tụ trong máu, xâm nhập vào não gây hội chứng não gan. Người bệnh có thể gặp các biểu hiện như mệt mỏi, lú lẫn, rối loạn hành vi, co giật, thậm chí hôn mê.

Các biến chứng nguy hiểm của xơ gan độ 4 

Khi bước sang độ 4, đây là thời điểm chức năng gan gần như mất hoàn toàn, các tế bào khỏe mạnh bị mô sẹo thay thế và khả năng tự phục hồi của gan hầu như không còn. Chính vì vậy, người bệnh phải đối mặt với hàng loạt biến chứng đe dọa tính mạng như:
Xuất huyết nội tạng 
Cổ trướng, khó thở 
Suy thận cấp 
Bệnh não gan 
Ung thư gan.

Chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt cho bệnh nhân xơ gan độ 4

Xơ gan độ 4 các tế bào gan đã bị tổn thương nặng nề và hoàn toàn mất khả năng phục hồi. Ở thời điểm này, gan không còn thực hiện tốt các chức năng chuyển hóa, lọc độc hay dự trữ chất dinh dưỡng. Vì vậy, khả năng điều trị dứt điểm gần như không thể, nguy cơ tiến triển thành ung thư gan và đe dọa tính mạng là rất cao.
Mục tiêu của việc điều trị lúc này không phải là chữa khỏi, mà chủ yếu nhằm làm chậm sự phát triển của bệnh, kiểm soát biến chứng, giảm bớt đau đớn và kéo dài tuổi thọ cho người bệnh.

Chế độ dinh dưỡng cho người mắc xơ gan độ 4

Ở giai đoạn 4, gan không còn đủ khả năng trao đổi và chuyển hóa chất, vì vậy người bệnh cần được cung cấp dinh dưỡng một cách cẩn trọng, đầy đủ nhưng dễ tiêu hóa. Cơ thể vẫn cần các nhóm chất thiết yếu như protein, đạm, chất xơ, vitamin và khoáng chất, song cách bổ sung cần được cân đối và kiểm soát. Nguồn dinh dưỡng nên đến từ các loại thực phẩm dễ tiêu như thịt nạc, cá, trứng, rau xanh, hoa quả tươi, ngũ cốc nguyên hạt.
Người bị xơ gan tuyệt đối không được uống bia rượu và sử dụng các chất kích thích không có lợi cho sức khỏe. Nên hạn chế thực phẩm nhiều dầu mỡ, các món chiên rán, thức ăn nhanh hay chứa nhiều chất béo bão hòa vì sẽ gây gánh nặng cho gan. Một lưu ý khác là không nên ăn quá no hoặc ăn quá nhiều trong một lần thay vào đó, hãy chia khẩu phần thành nhiều bữa nhỏ để cơ thể hấp thu tốt hơn và giảm áp lực cho hệ tiêu hóa.

Người mắc bệnh xơ gan độ 4 cần có chế độ ăn uống nghỉ ngơi hợp lý

Chế độ sinh hoạt cho người bị xơ gan độ 4

Chế độ sinh hoạt lành mạnh sẽ giúp người bệnh duy trì thể lực, cải thiện miễn dịch và giảm bớt các triệu chứng khó chịu.
Tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội, yoga hay các bài tập hít thở sâu đều đặn sẽ giúp tăng sức đề kháng và lưu thông máu tốt hơn, nhưng cần thực hiện trong khả năng, tránh gắng sức.
Người bệnh cũng nên sắp xếp lịch làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, hạn chế căng thẳng, tránh làm việc quá sức.
Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng: tốt nhất nên đi ngủ trước 11 giờ đêm và đảm bảo thời gian ngủ từ 7–8 tiếng mỗi ngày để cơ thể có thời gian phục hồi.

Xem thêm:

• Cách nhận biết sớm dấu hiệu xơ gan giai đoạn đầu
• Triệu chứng xơ gan qua từng giai đoạn và cách phát hiện bệnh

Kết luận

Tóm lại, các biến chứng của xơ gan độ 4 vô cùng đa dạng và nguy hiểm, mỗi biến chứng không chỉ làm suy giảm nhanh chóng chức năng gan mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sống và tiên lượng của người bệnh. Hy vọng phần tổng hợp chi tiết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về mức độ nghiêm trọng của xơ gan độ 4 và tầm quan trọng của việc phòng ngừa, chăm sóc cũng như theo dõi sức khỏe thường xuyên. Hãy chủ động bảo vệ lá gan của mình bằng cách hạn chế rượu bia, duy trì lối sống lành mạnh và khám sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện các dấu hiệu bất thường.